ORMAN ŞERHİNİ BİLEREK TAPULU TAŞINMAZI SATIN ALANLAR YÖNÜ İLE MADDİ TAZMİNAT HAKKI MEVCUT OLUP OLMADIĞINA DAİR YARGITAY GÖRÜŞLERİ
13 Ekim 2020SAĞLIK ALANI VE YOL OLARAK HUKUKEN EL ATILAN TAŞINMAZ NEDENİYLE AÇILMIŞ TAZMİNAT DAVASIDIR
28 Ocak 2021T.C.
KOCAELİ
- ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)
ESAS NO : 2016/1295 Esas
KARAR NO : 2020/424
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
HAKİM :
KATİP :
DAVACILAR : 1- AE….İzmit / KOCAELİ
2- AE – İzmit / KOCAELİ
3- AG – İzmit / KOCAELİ
VEKİLLERİ : Av. ÖZGÜR ERAY TAŞ – Rüstempaşa Mah.Ersin Cad.No:31 54600 Sapanca/ SAKARYA
Av. …..
DAVALILAR : 1- BT – Üsküdar/ İSTANBUL
2- ………ANONİM ŞİRKETİ – Fatih/ İSTANBUL
VEKİLİ : Av. ….. – Beyoğlu/ İSTANBUL
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 28/12/2016
KARAR TARİHİ: 22/10/2020
GEREKÇELİ KARAR TARİHİ : 22/11/2020
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 22/06/2012 tarihinde meydana gelen gemi kazası neticesinde müvekkilleri olan AE ve AGE’nin babaları, AE’in eşi ME ‘in vefat ettiğini, olayla ilgili olarak Kocaeli 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2012/212 Esas ve 2015/228 Karar sayılı kesinleşmiş dava dosyasının mevcut olduğunu, gerçekleşen kaza ile ilgili olarak kesinleşen Kocaeli 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2012/212 Esas ve 2015/228 Karar sayılı dava dosyasının kapsamında davalıların kusurlu olduğunun belirtildiğini, belirtilen dava dosyası kapsamındaki kusur değerlendirmesinin, ceza yargılamasına esas bir değerlendirme olduğunu, işbu davada, hukuki sorumluluğa dair bir kusur değerlendirmesi yapılması gerektiğini, mevcut olayda, davalıların ikisinin de tüm taleplerden müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğunu, maddi zarar kapsamında, sadece davacı AE’ in, eşi ME ‘in desteğinden yoksun kaldığını, bu zarar kaleminin müteveffanın ……. olması nedeni ile ……. üzerinden yapılması gerektiğini, kaza nedeniyle eş ve babalarını kaybeden davacılar sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte en yakınlarını kaybettikleri hususu ve davalı tarafın ekonomik durumunun yanı sıra caydırıcılık unsuru dikkate alınarak makul bir manevi tazminata hükmedilmesi gerektiğini, bu kapsamda eş için ….. TL. ve çocuklar için …..’er TL olmak üzere toplam …..-TL manevi tazminat talebinde bulunmaları gerektiğini, davalarında maddi tazminatı belirsiz ancak manevi tazminatı belirli olarak açmaları gerektiğini, mahkemelerce yanlış değerlendirme yapılabildiği için bu hususu önemle belirtmeleri gerektiğini, davalıların meydana gelen kazada kaptan ve malik/işleten olarak müşterek ve müteselsilen sorumlu olduklarını, olayda kendilerine ceza yargılamasında kusur yüklenen davalılara karşı husumet yöneltmeleri gerektiğini, meydana gelen olayda davalı …..’nun, haksız eylem nedeniyle gerçekleşmiş olsa dahi ticari vasıtası ile ticari işini yürütüyor iken meydana geldiği için yerleşik Yargıtay içtihatları gereği ticari avans faizi ile, diğer davalı gerçek kişinin ise yasal faizi ile olay tarihinden itibaren hesaplama yapılmak sureti ile sorumlu olduğunu belirterek; fazlaya ilişkin hak ve taleplerinin saklı kalması kaydı ile, ileride gerçek değerini bildirecekleri şimdilik ……-TL olarak açtıkları belirsiz maddi tazminat talebi ile belirli …….-TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin tüm davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar cevap dilekçesinde, yetki itirazlarının bulunduğunu, bulunmuş, yetkili mahkeminin İstanbul Mahkemeleri olduğunu, dosyanın İhtisas Mahkemesi olan İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesi gerektiğini, esasa dair itirazlarında ise Hukuk Mahkemesinin ceza yargılamasındaki karara bağlı olmadığını sanık hakkında HAGB kararı verildiğini bu karara karşı Anayasa Mahkemesine başvurduğunu, olayın davacıların desteğinin kusuru neticesinde meydana geldiğini, müteveffanın olayın meydana geldiği esnada denize düşerek olaryın şoku ile kalp yetmezliği neticesinde vefat ettiğini, olayın meydana gelmesinde müteveffanın kusurlu olduğunu, müteveffanın yasak olan bölgede balık avına çıktığını, yine gerekli tekne kullanma ehliyetine ve teknede bulunması gereken teçhizatlarsız denize açılmasının olayın meydana gelmesine davetiye çıkarttığını, maddi ve manevi taleplerin fahiş olduğunu beyanla davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, deniz kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Kocaeli 5. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen görevsizlik kararı Yargıtay 11. Hukuk Dairesi tarafından onanmış, dosya Kocaeli 2.Asliye Ticaret Mahkemesine tevzi edilmiş, Kocaeli 2. Asliye Ticaret Mahkemesince de ”……davanın Deniz Ticareti Hukuku hükümlerine göre karara bağlanması gerektiği, Kocaeli ‘de Deniz İhtisas Mahkemesi bulunmadığı, HSYK nın 24.03.2005 tarih ve 188 sayılı ilke kararı gereğince 1 numaralı Ticaret Mahkemesinin bu davalara bakmakla görevlendirildiği, mevcut duruma göre 2. Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin görevsiz olduğu tespit edildiğinden dosyanın Denizcilik İhtisas Mahkemesi davalarına bakmakla görevli Kocaeli 1.Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine” kararı verilerek dosya mahkememize tevzi edilmiş ve mahkememizdeki esas numarası üzerinden yargılamasına devam olunmuştur.
Kocaeli 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ nin 2012/212 Esas ve 2015/228 Karar sayılı dosyası mahkememiz dosyası içine alınmıştır.
Ceza Mahkemesindeki maddi olgulara göre kazanın meydana gelmesinde tarafların kusur durumlarının tespiti amacıyla talimat mahkemesi aracılığıyla bilirkişi raporu aldırılmış, 11/09/2017 tarihli bilirkişi raporda; dosya ve eklerinde yer alan tüm bilgi, CD ve belgeler üzerinde yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, müteveffa ME’in olayda %….oranında kusurlu olduğu, davalı kaptan BT’un olayda %….oranında kusurlu olduğu, davalı ………. San ve Tic. AŞ nin olayda %…. oranında kusurlu olduğu hususları mütala edilmiştir.
Bilirkişi raporunda kaptan, işleten ve mağdura ayrı ayrı kusur oranı verilmiş ise de adam çalıştıranın sorumluluğu ve haksız fiilden doğan sorumluluk ve bu sorumluluğun sirayeti bilirkişi raporunda değerlendirilmediğinden aynı heyetten ek rapor aldırılmıştır.
11.04.2018 tarihli ek raporda sorumluluğun hukuki mesnedinin değerlendirilmesinin kusur oranları dağılımı noktasında bir etkisinin olmadığı, davalıların kusur oranlarının rücu ilişkisi açısından sadece önem arz ettiği ancak müterafik kusur mevcut olduğundan BK m. 44 uyarınca hükmedilecek tazminattan indirim yapılabileceği kanaatiyle müteveffa ME’in olayda %…. oranında kusurlu olduğu, davalı kaptan BT’un olayda %…. oranında kusurlu olduğu, davalı ……… San ve Tic. AŞ nin olayda %…. oranında kusurlu olduğu hususları mütala edilmiştir.
Davacı eşin maddi tazminat talebinin hesaplanması için aktüer bilirkişiden rapor aldırılmış, 01/10/2019 tarihli raporda; eş AE açısından toplam …….-TL maddi zararın hesaplandığı, tespit edilen kusur oranlarına göre yapılan %….. kusur indirimine göre hak sahibi eş AE’in maddi zararının ……-TL olarak hesaplandığı husus mütala edilmiştir.
02/03/2020 tarihinde aktüer bilirkişiden alınan ek raporda; eş AE açısından yeni yapılan hesaplamaya göre maddi zararın kusur oranları da dikkate alındığında ………..-TL olarak hesaplandığı mütala edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacıların murisi ME’ in arkadaşı ile birlikte balık avlamak için tekne ile denize açıldığı, Yalova Topçular-Eskihisar hattında yolcu taşıyan ……….. isimli feribotun kaptanı olan davalı BT’ un seyir rotasında demir attığı, iskeleden boş olarak hareket ettikten kısa süre sonra davacıların murisi ve murisin arkadaşının içinde bulunduğu balıkçı teknesine çarptığı, çarpmanın etkisi ile murisin ve arkadaşının tekneden denize düştüğü ve davacılar murisinin işbu kaza neticesinde vefat ettiği, feribot kaptanı olan davalı BT’ un Kocaeli 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ nin 2012/212 Esas sayılı dosyasında yargılandığı, 29/04/2015 tarihli karar ile ”Sanığın feribot kaptanı olduğu, asli kusuru ile meydana gelen çatma sonucu bir kişinin ölümüne, bir kişinin de yaralanmasına neden olduğu anlaşılmakla suçun işleniş biçimi, fiilin özellikleri gözetilerek eylemine uyan 5237 sayılı TCK 85/2 maddesi gereğince takdiren 2 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına, sanığın davranışları gözetilerek 5237 sayılı TCK 62/1 madde gereğince cezasında 1/6 indirim yapılarak sonuç olarak sanığın 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına..” şeklinde hüküm kurulduğu, hükmün itirazın reddi ile kesinleştiği, ceza dosyasında alınan ATK Bursa Grup Başkanlığı 14/01/2013 tarihli otopsi raporunda ” ..olayın oluş şekli ve otopsi bulgularına göre ME’ in ölümünün kendinde mevcut kalp damar rahatsızlığının travma ile olayın stresi ve eforu neticesinde aktive olmasından gerçekleşen myokard enfaktüsü zemininde akut kalp yetmezliği sonucu meydana geldiği,…suda boğulma bulgularının bulunmadığı..” sonucuna varıldığı, ceza dosyasında da müteveffanın çatma sonucu denize düşmesi ve sarf ettiği efor neticesi var olan kalp yetmezliği nedeniyle öldüğü, ölüm ile davalı (sanık) BT’ un eylemi arasında uygun illiyet bağının kabul edildiği, hukuk hakiminin ceza dosyasındaki maddi olgularla bağlı olduğu, mahkememizce de müteveffanın ölümü ile meydana gelen çatma arasında illiyet bağının varlığına kanaat edildiği, ceza dosyasında aldırılan kusur raporlarında kusur dağılımının asli ve tali şeklinde yapıldığı, kazanın meydana gelmesinde tarafların kusur oranlarının tespiti amacıyla Mahkememizce rapor aldırıldığı, 11/09/2017 tarihli kök ve 11.04.2018 tarihli ek bilirkişi raporunda müteveffa ME’in olayda %…. oranında kusurlu olduğu, davalı kaptan BT’un olayda %… oranında kusurlu olduğu, davalı …………… San ve Tic. A.Ş.’ nin olayda %…. oranında kusurlu olduğunun tespit edildiği, kusur raporunun ceza dosyasındaki maddi olgulara uygun olduğu, kusur dağılımının da Mahkememizce yerinde olduğunun değerlendirildiği, TBK’ nın 53. maddesinde ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıpların ölüm hâlinde uğranılan zararlardan sayıldığı ve 55. maddede destekten yoksun kalma zararlarının bu TBK hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanacağının düzenlendiği, davacı AE’ in müteveffa ME’ in eşi olduğu ve destekten yoksun kalma tazminatı isteminde bulunduğu, maddi tazminatın aktüer bilirkişi tarafından tespit edilen kusur oranlarına göre yapılan %… kusur indirimine göre hak sahibi eş AE’in maddi zararının ……..-TL olarak hesaplandığı iş bu aktüer raporunun hükme esas alınabileceği anlaşılmakla …….. TL destekten yoksun kalma tazminatının 22.06.2012 tarihinden itibaren davalı …….yönünden avans faizi, davalı BT yönünden yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı AE’ e verilmesine karar verilmiştir.
Manevi tazminatın tutarını belirleme görevi hakimin takdirine bırakılmış ise de hükmedilen tutarın uğranılan manevi zararla orantılı, duyulan üzüntüyü hafifletici olması gerekir. Bu takdir hakkı kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları tarafların sosyal ve ekonomik durumları, yakınlık durumu, ölenin ve davacıların yaşı, ölenin % ….. kusurlu olması, paranın satın alma gücü, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutulmuş, bunun yanı sıra manevi tazminat davalarına bakmakla görevli ilgili Yargıtay dairelerinin ve Bölge Adliye Mahkemesinin yaklaşımları da araştırılarak tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranda manevi tazminat takdir edilmiştir. ( HGK 23.6.2004, 13/291-370) Bu ilkeler gözetildiğinde, davacı eş AE için …. TL, AE ve AGE için ….. TL manevi tazminata hükmedilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM ; Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-MADDİ TAZMİNAT DAVASI YÖNÜNDEN,
1-Davacı AE’ in maddi tazminat davasının kabulü ile, ………. TL destekten yoksun kalma tazminatının 22.06.2012 tarihinden itibaren davalı ……yönünden avans faizi, davalı BT yönünden yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
B-MANEVİ TAZMİNAT DAVASI YÖNÜNDEN,
1-Davacı AE’ in manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile, … TL manevi tazminatın 22.06.2012 tarihinden itibaren davalı …. yönünden avans faizi, davalı BT yönünden yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine
2-Davacı AE’ in manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile, … TL manevi tazminatın 22.06.2012 tarihinden itibaren davalı …yönünden avans faizi, davalı BT yönünden yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine,fazlaya ilişkin talebin reddine
3-Davacı AGE’ in manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile, …TL manevi tazminatın 22.06.2012 tarihinden itibaren davalı … yönünden avans faizi, davalı BT yönünden yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine,fazlaya ilişkin talebin reddine
C-YARGILAMA GİDERLERİ
1-Maddi tazminat davasında Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken …-TL harçtan davacı tarafından peşin ve ıslah ile yatırılan …-TL nin mahsubu ile bakiye …TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
2-Maddi tazminat davasında davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan yürürlükte bulunan AAÜT gereğince …-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Manevi tazminat davasında Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken …-TL harçtan davacılar tarafından peşin ve ıslah ile yatırılan …-TL nin mahsubu ile bakiye …TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Manevi tazminat davasında davacı AE kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan yürürlükte bulunan AAÜT gereğince …-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Manevi tazminat davasında davacı AE kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan yürürlükte bulunan AAÜT gereğince …-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine,
6-Manevi tazminat davasında davacı AGE kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan yürürlükte bulunan AAÜT gereğince …-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine,
7-Manevi tazminat davasında davacı AE’e karşı davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan yürürlükte bulunan AAÜT gereğince …-TL vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
8-Manevi tazminat davasında davacı AGE’e karşı davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan yürürlükte bulunan AAÜT gereğince …TL vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
9-Manevi tazminat davasında davacı AE’e karşı davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan yürürlükte bulunan AAÜT gereğince …-TL vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
10-Davacılar tarafından peşin ve ıslah ile yatırılan …-TL harcın tamamı ve …TL posta tebligat gideri, …TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam …TL yargılama giderinden davanın kabul ret oranına göre …-TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
11-Dava açılırken peşin yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde iadesine (HMK 333) (HMK 331- 333)
Dair Davacılar vekili Av. Özgür Eray Taş ile davalılar vekili Av. ……..’nun yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yargı yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 22/10/2020